งานตรุษไท ภูผาม่าน ขอนแก่น

เพื่อสืบทอดและอนุรักษ์ไว้ซึ่งวัฒนธรรมประเพณีอันดีงาม ตลอดจนเพื่อส่งเสริมความสามัคคีของชาวอำเภอภูผาม่าน ในการแข่งขันการละเล่น การดำเนินการจัดงาน รักษาไว้ซึ่ง ประเพณีตรุษไทภูผาม่าน อำเภอภูผาม่าน จังหวัดขอนแก่น

เมื่อวันที่ 25 มีนาคม 2566 ที่ สนามหน้าที่ว่าการอำเภอภูผาม่าน จังหวัดขอนแก่น ดร.พงษ์ศักดิ์ ตั้งวานิชกพงษ์ นายกองค์การบริหารส่วนจังหวัดขอนแก่น เป็นประธานเปิด “งานพาแลง และการประกวดเทพีตรุษไท ภูผาม่าน เดินแบบกิตติมศักดิ์ ” พร้อมมอบเกียรติบัตรและรางวัล แก่ผู้เข้าแข่งขันการประกวดในรายการต่างๆ โดยมี นายสามารถ เพชรปิ่นเมือง นายอำเภอภูผาม่าน กล่าวรายงานการจัดงาน ในโอกาสนี้มี นายปรัชญา ทองแท่งไทย ส.อบจ.ขอนแก่น เขต อ.ภูผาม่าน ,นางกฤษณา วันทอง ส.อบจ.ขอนแก่น อ.ชุมแพ เขต 3, นางสาว นวพร อารัญภาณุ นางสาวไทย ขอนแก่น พ.ศ.2566 พร้อมด้วยคณะผู้นำท้องถิ่น ผู้นำท้องที่ และแขกผู้มีเกียรติ ร่วมเป็นเกียรติในพิธี ณ สนามหน้าที่ว่าการอำเภอภูผาม่าน

นายปรัชญา ทองแท่งไทย ส.อบจ.ขอนแก่น เขต อ.ภูผาม่าน กล่าวว่าความเป็นมาของประเพณีตรุษไทภูผาม่าน  ประเพณีตรุษเป็นประเพณีที่มีมาแต่โบราณที่ถือปฏิบัติทั้งทางราชการและประชาชนทั่วไป  เพื่อเป็นการทำบุญเฉลิมฉลองส่งท้ายปีเก่าต้อนรับปีใหม่ตามแบบโบราณ  เนื่องจากไทยกำหนดเปลี่ยนปีทางจันทรคติ  ดังนั้นจึงถือวันสิ้นเดือนสี่เป็นปีเก่า  วันขึ้นเดือนห้าเป็นวันขึ้นปีใหม่  จึงมีการทำบุญ  และมีการละเล่นเพื่อแสดงความยินดี  ร่าเริง  เฉลิมฉลองด้วยการกิน  การดื่ม  การเที่ยว  การละเล่น
ส่วนทางราชการเรียกพิธีตรุษนี้ว่า  พระราชพิธีสัมพัจฉรฉินท์  เป็นพระราชพิธีที่กระทำเพื่อจะได้เป็นสวัสดิมงคลแกพระนคร  พระเจ้าแผ่นดิน และพระบรมวงศานุวงศ์  ข้าราชการฝ่ายหน้า  ข้าราชการฝ่ายใน  ตลอดจนราษฎร  ประเพณีตรุษไทภูผาม่านเป็นประเพณีที่ได้รับแบบอย่างมาจากบรรพบุรุษ คือ  หมื่นหร่าม (ภูมิ)  เดิมเป็นชาวนครไทย  ได้พาสมรรคพรรคพวกอพยพมาตั้งบ้านเรือนอยู่แถบเมืองคอนสาร  (อำเภอคอนสาร  จังหวัดชัยภูมิ)  เมื่อประมาณต้นรัชกาลที่  1  หลังจากตั้งบ้านเรือนเสร็จเรียบร้อยแล้ว  ท่านจึงได้นำจารีตประเพณีที่เคยปฏิบัติที่บ้านเดิมของท่านนำมาปฏิบัติด้วย  นั่นคือประเพณีเลี้ยงเดือน  ประเพณีเลี้ยงปี และประเพณีตรุษไทย  สำหรับบ้านโนนคอม  บ้านเซิน  ชาวบ้านเป็นชาวคอนสารที่อพยพมาทำนาทำไร่แต่ไม่กลับบ้านเดิม จึงขยายเป็นหมู่บ้านขนาดใหญ่ในเวลาต่อมา
ดร.พงษ์ศักดิ์ ตั้งวานิชกพงษ์ นายกองค์การบริหารส่วนจังหวัดขอนแก่น กล่าวว่ประเพณีตรุษไทภูผาม่าน  เป็นการละเล่นแบบดั้งเดิมเพื่อเป็นการอนุรักษ์ประเพณีที่ดีงามและเก่าแก่ของอำเภอภูผาม่าน  ดังคำขวัญของอำเภอภูผาม่านที่ว่า

“ ภูผาม่าน  อุทยานขุนเขา  ฝูงค้างคาวนับล้าน  แลละลานถั่วเหลือง  ลือเลื่องเครื่องดื่มสมุนไพร  ตรุษไทเทศกาล”  ดังนั้นประเพณีตรุษไทภูผาม่าน  มีจุดประสงค์ของการจัดงานสองประการด้วยกัน  คือเพื่อสืบทอดและอนุรักษ์ไว้ซึ่งวัฒนธรรมประเพณีอันดีงาม ตลอดจนเพื่อส่งเสริมความสามัคคีของชาวอำเภอภูผาม่านโดยการแข่งขันการละเล่น การดำเนินการจัดงานประเพณีตรุษไทภูผาม่านได้รับความร่วมมือจากบุคคล และหน่วยงานทุกหน่วยงานในอำเภอภูผาม่าน ด้วยดีเสมอมา